Tanklar ülkemizde 1990’lı yıllardan sonra kullanılmaya başlanmıştır. Doğal gazın yaygınlaşması ile birlikte bu tankların kullanımları da hızla artmıştır. Bugün hemen hemen her kazan dairesinde bir tane membranlı tank mutlaka vardır. Membranlı tanklar hem ısıtma sistemlerinin hem de hidrofor sistemlerinin standart bir parçası haline gelmiştir. Kat kaloriferi gibi araçlarda ise ürüne doğrudan entegre olmuştur. Kapalı genleşme tankları, kalorifer ve ısıtma sistemlerinde ısınan suyun hacimsel değişimini karşılamak, tesisat üzeirnde bulunan pompa tarafından oluşturulan statik basıncı düzenlemek ve suyun debisinde oluşan değişimleri kompanse etmek amacı ile kullanılmaktadır. Sisteme uygun ve doğru seçilmiş genleşme tankları, sistemde ani basınç değişikliklerine engel olmakta ve pompanın ve tesisat elemanlarının kullanım ömrünü uzatmaktadır. Üretiminde kullanılan hijyenik membran sayesinde, genleşme kapları hem ısıtma, hem de sıhhi tesisat uygulamalarında güvenle tercih edilmektedir. Tanklar ve genleşme tankları birbirleri ile uyumlu olacak şekilde tasarlanmaktadır. Su membranın içinde bulunur ancak hiçbir şekilde tank ile temas etmez. Bu nedenle tanklar hem ısıtma ve soğutma sistemlerinde hem de sıhhi tesisatlarda kullanılmaktadır.
Basınçlı kaplar sıcak su, buhar, ısı transferi, basınçlı hava, basınçlı suyun transferi, sterilizasyon ve çeşitli proseslerde işyerlerinin ihtiyaçlarını karşılamaktadır. İşyerlerinin bir çoğunda basınçlı kap ve tesisatlar bulunmaktadır. En sık kullanılan basınçlı kaplar kalorifer kazanları (sıcak su kazanları), buhar kazanları ve buhar jeneratörleri, kızgın yağ kazanları, kompresör hava tankları, hidroforlar, genleşme tankları, boylerler, otoklavlar, pişirme kazanları, boya kazanları vb. şeklindedir.
Basınçlı kaplar standartlara uygun şekilde imal edilmeli, işyerine kurulumu ve tesisatları doğru şekilde yapılmalı, düzenli olarak bakımları ve kontrolleri yapıldığında işleri ve hayatı kolaylaştırırlar. Ancak, imalat, tesisat, bakım ve kontroller standartlara ve tekniğe uygun olmadığında ise önemli birer tehlike kaynağı durumundadırlar: Yangınlara, yanıklara, patlamalara, elektrik çarpmalarına yol açabilirler. Basınçlı kap ve tesisatlarının güvenli olarak çalışabilmeleri için İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ne göre PERİYODİK KONTROL’lerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bir çok işletme yetkilisi PERİYODİK KONTROL ile PERİYODİK BAKIM’ı karıştırmakta ve bakım yaptırdığında yeterli olduğunu sanmaktadır. Oysa PERİYODİK KONTROL araç muayenelerinde olduğu gibi BAKIM’dan ayrı bir faaliyettir. Periyodik Kontroller, ekipmanların iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uygun olarak çalışıp çalışmadığının Yönetmelik’le yetkilendirilmiş, konusunda uzman olan teknik personel tarafından kontrol ve testlerinin yapılmasını içermektedir.
Basınçlı kap ve ekipmanların periyodik kontrollerini gerçekleştirmeye makina mühendisleri, makina veya metal bölümü mezunu teknik öğretmenler, makina tekniker ve yüksek teknikerleri yetkilidir. Periyodik kontroller en geç 1 yıl aralıklarla yapılmalıdır. Ekipmanda yapılan önemli değişiklikler, kazalar vb. durumlarda ise 1 yıl beklenmeden periyodik kontroller yenilenmelidir.Ülkemizde doğal gazın yaygınlaşması ile birlikte membranlı tankların kullanımı da artmaya başlamıştır. Bugün bütün kazan dairelerinde bir tane membranlı tank bulunmaktadır.
Basınçlı kaplar ve genleşme tankları, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nin bakım, onarım ve periyodik kontroller ile ilgili hususlar başlıklı ekinde (Ek 3), açıklanmıştır. Basınçlı kapların ve genleşme tanklarının düzenli muayene ve kontrollerinde yapılacak hidrostatik testlerde, eğer standartlarda aksine bir kriter bulunmuyorsa, işletme basıncının 1,5 katı fazlası uygulanmaktadır. Ayrıca bu kontrollerin yılda en az bir defa makine mühendisleri, makine teknikerleri veya yüksek teknikerler tarafından yapılması gerekmektedir.
Genleşme tanklarının periyodik kontrollerinde, yukarıda sözü edilen yönetmelik yanı sıra basınçlı ekipmanlar yönetmeliği, taşınabilir basınçlı ekipmanlar yönetmeliği ve basit basınçlı kaplar yönetmeliği de esas alınmaktadır.
