Havalandırma tesisatı kapalı alanlara hava akışı sağlayan sistemdir. Havasız ortamları havalandıran bu sistem devamlı taze havayı kapalı ortama aktararak daha rahat ve ferah bir alan sağlar. Sıcaklı ve nemi ortadan kaldıran havalandırma tesisatı sistemi kapalı ortamdaki zehirlenmelerin, yangınların ve patlamaların önüne geçmektedir. Kullanım alanlarına göre farklı çeşitlerde bulunan havalandırma tesisatları büyük önem taşır.Havalandırma çeşitlerine baktığımızda Lokal havalandırma sistemi tek katlı ofis, ev ve işletmeler için uygundur. Merkezi havalandırma sistemleri de çok katlı binalarda, hastanelerde, alışveriş merkezlerinde ve fabrikalarda kullanılmaktadırlar.Kapalı ve havsız ortamlarda hava akımlarının oluşmasının engellemesi ile kullanılan havalandırma tesisatı sistemi “İş Ekipmanları Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” ne tabiidir.
Projede belirtilen kriterlere uygun olup olmadığının belirlenmesine yönelik olarak yapılır. Havalandırma tesisatları ilgili standartlarda aksi belirtilmediği sürece, tesisatların periyodik kontrolleri yılda bir yapılır.Turcert Muayene, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği havalandırma tesisatı kontrolleri sonucu tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya tehlikeli durumları rapor halinde sizlere sunarak, olası bir tehlikeli olayın engellenmesi ve yasal gerekliliklerinizi sağlamanız adına sizlere yardımcı olur.Havalandırma ve klima tesisatlarının düzenli ve sürekli kontrol ve muayeneleri yapılmadığı sürece, ihtiyaç duyulması gerekecek bir anda problem çıkartabilir ve çalışmayabilir. Bu problemlerin çok ciddi büyük tehlikelere yol açmaması için havalandırma ve klima tesisatlarının yasal düzenlemelerde açıklanan koşullara uyulması şeklinde periyodik bakımlarının gereği yaptırılmasıdır. Bu yasal zorunluluk, işyerlerinde iş makinaları ve ekipmanlarının kullanılmasına yönelik sağlık ve güvenlik yönünden alınması gereken asgari koşulları düzenleyen İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereğincedir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 2013 yılında yayınlanan bu yönetmelik esaslarına göre, havalandırma ve klima tesisatları, yönetmeliğin Bakım, Onarım ve Periyodik Kontroller İle İlgili Hususlar başlıklı ekinde (Ek 3) tesisatlar maddesinde yer almaktadır. Bu açıdan işletmede bulunan her türlü tesisat arasında havalandırma ve klima tesisatlarının da eğer ilgili standartlarda buna özgü başka bir süre belirtilmemişse yılda en az bir kere kontrol ve muayene ettirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmalar sırasında, önce tesisatın, projede gösterilen kriterlere uygun olup olmadığı kontrol edilmektedir. Daha sonra bu tesisatların, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlarda yer alan kriterlere uygun olup olmadığı araştırılmaktadır.Genel olarak havalandırma ve klima tesisatı düzenli kontrollerinde havalandırma ölçüm yönteminin tespiti, işletme özellikleri bakımından gerekli dış hava miktarının hesaplanması ve anemometre ile hava akım hızı ve debi tayini çalışmaları yapılmaktadır.
Firmamız, havalandırma ve klima tesisatlarının muayenelerini, ilgili yasal düzenlemelere, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve test yöntemlerine uygun yapıda gerçekleştirmektedir. Bu çalışmalarda dikkate alınan birkaç standart şunlardır:
- TS 5895 Merkezi klima (iklimlendirme) ve havalandırma tesislerinin işletme ve bakım kuralları
- TS 12850 Yetkili servisler - Havalandırma ve klima sistemleri - Klima santralleri, klimalar, soğutucu gruplar, fan-coiller, fanlar (aspiratörler, vantilatörler), hava temizleyici cihazlar ve hava perdeleri vb için – Kurallar
- TSE CEN/TR 15500-2 Binaların Enerji Performansı - Isıtma, havalandırma ve klima uygulamalarının kontrolü - Bölüm 2: TR prEN 15500-1’e eşlik eden
- TS EN 12102 İklimlendirme cihazları - Isı pompaları ve nem gidericiler elektrik enerjisiyle tahrik edilen kompresörle çalışan hava kaynaklı gürültü ölçümü - Ses güç seviyesinin belirlenmesi
Havalandırma ve Klima Tesisatı Ölçümü
Havalandırma ve Klima Tesisatı Ne Anlama Gelmektedir?
Merkezi iklimlendirme ve havalandırma sistemleri, bugün kapalı alanların bulunduğu alışveriş merkezlerinden fabrika tesislerine kadar, çok yüksek akıllı binalardan en basit konutlara kadar geniş bir uygulama alanına sahiptir. İnsanlar kapalı ortamlarda yaşamlarını devam ettirdiği sürece, bulundukların ortamın rahat ve konforlu olması, havalandırma ve iklimlendirme sistemlerinin, dış hava koşulları ne olursa olsun doğru bir şekilde çalışması ve şartlandırılan havanın iç ortamlara gönderilmesinde sistemin otomatik kontrol yapması gereği duyulacaktır. Böyle bir sistemin tek bir merkezden yönetiliyor olması enerji sarfiyatını da en az seviyelere indirmektedir.
Merkezi iklimlendirme ve havalandırma sistemlerinde en çok önem taşıyan aygıt hissedicilerdir (sansürler). Hissedici eleman, kontrol altında tutulan ortamın fiziksel değişikliklerini ölçen ve sinyal üreten aygıtlardır. Bu aygıtlar bir değişkeni izler ve ölçer. İklimlendirme değişkenleri sıcaklık, nem ve basınçtır. Sansürlerin farklı tipler bulunmaktadır ve farklı tip sinyaller üretirler. İşte birkaç sansür çeşidi: sıcaklık sansürleri, nem sansürleri, çiğ noktası duyargaları, basınç hisseden elemanlar, sıvı akışını hisseden elemanlar, seviye ölçüm duyargaları, hava akış sansürleri ve hız sansürleri.
Sıcaklık sansürleri, çalışmaları sırasında maddelerin belli özelliklerinden faydalanırlar. Örneğin, katı, sıvı ve gaz biçimindeki maddelerin genleşmesinden, elektrik direncinin değişmesinden, elektrik motor gücünün şiddetinden ya da ışık ve ısı radyasyonlarının şiddetinden faydalanırlar.
Havalandırma ve Klima Tesisatı Ölçümü Yaptırmanın Önemi
Kullanım amacı ne olursa olsun bütün binalarda farklı iklim koşullarında belli bir konforun sağlanması için ısıtma, havalandırma ve iklimlendirme sistemlerinin (HVAC) iyi bir şekilde kontrol edilmesi ihtiyacı duymaktadır. HVAC, İngilizce Heating, Ventilating and Air Conditioning ifadesinin baş harflerinden oluşmuştur ve ısıtma, havalandırma ve soğutma anlamına gelen bir kısaltmadır. Binalarda enerji tasarrufu sağlamanın en iyi yollarından biri, bina yönetim sistemleri ile etkin bir HVAC kontrolü kurmaktır. Bu çalışmadan amaçlanan, ısıl konforu ve iç hava kalitesini sağlamak yanında enerji giderlerini düşürmek ve çevre kirleticileri en alt seviyeye çekmektir.
On dokuzuncu yüzyılda binalarda havalandırma kontrolü, sadece pencereler açılarak sağlanmış oluyordu. Ancak yirminci yüzyılın başlaması ile birlikte istenen havalandırma debileri ve sıcaklık kontrolü elektrik enerjisi ile sağlanmaya başlanmıştır. 1930’lu yıllarda iklimlendirme teknolojisi gelişmeye başlamış ve natürel havalandırma yöntemleri terk edilmeye başlanmıştır. Bugün en uygun havalandırma debilerinin ne olması gerektiği ve istenilen sıcaklık ve nem koşulları bilinmektedir. Bu koşulları sağlayacak kontrol sistemleri ve teknolojiler de gelişmektedir.
Havalandırma ve klima tesisatı düzenli kontrolleri sırasında şu temel ölçümler yapılmaktadır: havalandırma tesisatı ölçümü, klima tesisatı ölçümü ve havalandırma fanları performans ölçümü.
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği esasları gereğince işletmelerde lokal ve genel havalandırma koşularının düzenli kontrol ve muayenelerinin yapılması gerekmektedir. Bu yüzden işletmede bulunan havalandırma sisteminin kapasitesi ölçülmektedir. Aynı zamanda ortamın hijyen ölçüm değerleri ile birlikte standartlarda belirtilen koşullar değerlendirilmekte ve raporlanmaktadır. Söz konusu yönetmelik gereğince ölçüm çalışmaları mutlaka makine mühendisleri, makine teknikerleri veya yüksek teknikerler tarafından yapılmak zorundadır. Yönetmeliğe göre havalandırma ve klima tesisatının projelerde belirtilen kriterlere ve ilgili standart gereklerine uygun olup olmayacağı yılda en az bir kere ölçülmelidir. Uygun test ve muayene cihazları ile ölçülen hava akım hızları kullanılarak deneysel veriler hesaplanır ve mevcut kapasiteler tespit edilir. Bu değerler projede belirtilen teorik kapasitelere uygunsa bir uygunluk belgesi düzenlenir.
Bugün çok sayıda test ve muayene kuruluşu bulunmaktadır ve işletmelere havalandırma ve klima tesisatı ölçüm hizmetleri vermektedir. Bu çerçevede kuruluşumuz TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme A.Ş. de, havalandırma ve klima tesisatı ölçüm hizmetlerini yetkin bir yönetici ve çalışan kadrosu ve güçlü bir altyapı ile birlikte sunmaktadır.
