Forkliftler, liftler ve transpaletler genel olarak İstif Makinaları grubunu oluştururlar. Yüklerin çatallar üzerinde kaldırılması ve taşınmasında kullanılırlar. İşyerlerinin pek çoğunda değişik kapasitelerde istif makinaları bulunur. İstif makinalarının güvenli olmaması ve güvenli kullanılmaması durumunda ekipmanların devrilmesi, yükün düşmesi gibi risklerle karşılaşılmakta ve ölümcül sonuçlara yol açmaktadır.
Yük taşımak ve istif yapmak amacıyla kullanılan araçlardır. Kullanıcının yaya olarak kullandığı insan gücüyle çalışan ve akülü tipleri olduğu gibi kullanıcının üzerinde oturarak kullanılan tipleri de vardır. Kanunlar gereği “Periyodik kontrol aralığı ve kriterleri standartlar ile belirlenmemiş iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır. Bu hususlar, imalatçı tarafından belirlenmemiş ise iş ekipmanının periyodik kontrolü, bulunduğu işyeri ortam koşulları, kullanım sıklığı ile kullanım süresi gibi faktörler göz önünde bulundurularak, yapılacak risk değerlendirmesi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda yapılır. Belirlenen periyodik kontrol aralığının bu Yönetmelikte belirtilen istisnalar(*) dışında bir yılı aşmaması gerekir. “
İstif makinaları, yük taşımak ve istif yapmak işlerinde kullanılan araçlardır. Kaldırma ve yürütme işlemi kullanıcının gücü ile manuel olarak gerçekleştirilir. Bir kısım istif makineleri elle çalıştırılmaktadır. Manuel istif makinaları kaldırma ve iletme işlemini, kullanıcının gücü ile gerçekleştirmektedir. Bunlar taşıma ve kaldırma kapasitelerine bağlı olarak farklı türlerde üretilmektedir. Bir kısım istif makineleri ise kaldırma işlemini akü gücü ile, iletme işini ise kullanıcının gücü ile gerçekleştirmektedir. Bu yarı akülü istif makinaları da taşıma ve kaldırma kapasitelerine bağlı olarak farklı türlerde üretilmektedir. Bu sayılanlar yanında kaldırma ve iletme işlerini tamamen akü gücü ile gerçekleştiren istif makineleri de bulunmaktadır. Full akülü istif makinalarının da kendi içinde farklı modelleri vardır.
Neticede istif makinası, ağır yükleri kaldırmak, bir noktadan diğer noktaya güvenli bir şekilde taşımak ve istif yapmak için kullanılmaktadır. İstif makinelerinde kaldırma işi genelde akü ile yapılmaktadır. Ancak makineyi ileri ve geri hareket ettirmek ve yükü iletmek için genelde insan gücünden yararlanılmaktadır. Daha çok süpermarketlerde, depolarda ve üretim tesislerinde tercih edilmektedir. İstif makineleri üzerinde, güvenliği sağlamak amacı ile acil durdurma düğmesi bulunmaktadır. İnsan sağlığı veya mal güvenliği açısından herhangi bir güvenlik kaygısı duyulduğu anda acil durdurma düğmesine basılarak enerji kesilir ve istifleme makinası pasif duruma getirilir.
İstif makinaları ağır yük taşımaları ve kullanılırken çalışanların sağlığını ve malların güvenliğini riske soktuğu için, bunların periyodik kontrollerinin yaptırılması gerekmektedir. Bu yasal zorunluluk Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereğidir. Normal koşullarda istifleme makinalarının, beyan edilen yükün en az 1,25 katını kaldıracak ve havada tutacak güçte olmaları ve bu yüke dayanıklı yük frenlerinin bulunması gerekmektedir. Ayrıca bu kontrollerin bütün kaldırma ve iletme makinaları gibi yılda en az bir kere, makine mühendisleri, makine teknikerleri veya yüksek teknikerler tarafından yapılması gerekmektedir.
