İşletmelerinizde sürekli yükleme altında kullanılan kaldırma ve iletme makine ve ekipmanlarınızın belirli periyotlarda kontrol edilmesi birçok kötü sonuçları engelleyecektir. Gerek İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gerekse sair iş kanununa bağlı diğer yönetmeliklerin öngördüğü çalışan sağlığını korumaya dönük en önemli parametrelerden olan kaldırma ekipmanları, kullanım yoğunluklarına bağlı olarak asgari düzeyde yılda bir kez periyodik kontrole tabii tutulması zorunludur.
İşletmelerinizde sürekli yükleme altında kullanılan kaldırma ve iletme makine ve ekipmanlarınızın belirli periyotlarda kontrol edilmesi birçok kötü sonuçları engelleyecektir. Gerek İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gerekse sair iş kanununa bağlı diğer yönetmeliklerin öngördüğü çalışan sağlığını korumaya dönük en önemli parametrelerden olan kaldırma ekipmanları, kullanım yoğunluklarına bağlı olarak asgari düzeyde yılda bir kez periyodik kontrole tabii tutulması zorunludur.
Konveyör bant sisteminin zincirli, rulolu, titreşimli, bantlı, vidalı, bakla zincirli, slat, flex, eğimli, ve teleskobik olmak üzere bir çok çeşidi bulunmaktadır. Sabit ve taşınabilir olarak üretilen konveyör bant sistemlerinin mutlaka bakım ve kontrolleri yapılmalıdır. Periyodik kontrolü yapılmayan konveyör sistemler da aşağıda belirttiğim gibi riskler ortaya çıkarabilir.
- Elektriksel tehlikeler.
- Mekanik tehlikeler.
- Yangın tehlikeleri.
- Yüklerin düşme tehlikesi.
Konveyör bant sistemi “İş ekipmanları kullanımında sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliği” ne tabiidir. Özellikle madenler de risk teşkil ettiği için “Maden iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliği” ilgili maddelerine göre kontrolleri yapılmalıdır. Bu yönetmelikler çerçevesinde yapılan kontroller ile konveyör bant sistemleri daha uzun süre güvenli olarak çalışır.
Bu ekipmanlar işletme içerisinde çalışanlara yakın mesafede bulundurulmaları ve kullandırılmaları dolayısıyla sürekli kontrol ve gözetim altında tutulması gereken tehlike arz edebilecek iş araçlarıdır. Ülkemizde kaldırma ve iletme araçlarının yanlış kullanılması sonucu çok sayıda üzücü kaza vakası oluşmaktadır.
Konveyör yükleri ve malzemeleri yerden veya havadan otomatik olarak devamlı taşıyan sisteme denir. Knveyör bant sisteminin mekanizması devamlı olarak hareket etmektedir. Kullanım alanları ise devamlı olarak çalışılan işlerin hızlı ilerlemesini sağlayan yerlerdir. Örnek vermek gerekirse;
- Hava alanları (bagaj taşıma).
- Silolarda tahıl taşıma.
- Maden ocaklarında kömür taşıma.
- Maden ocaklarında filizleri nakletme.
- Gıda ambalajı ve üretimi yapan yerlerde.
- Otomasyon sisteminin kullanıldığı her yer.
Kaldırma ve iletme makianalarının düzenli kontrol ve muayene zorunluluğu İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereğincedir. Söz konusu yönetmeliğin Bakım, Onarım ve Periyodik Kontroller İle İlgili Hususlar başlıklı ekinde (Ek 3), bu konuda genel açıklamalar, kaldırma ve iletme ekipmanlarının neler olduğu, bunların kontrol periyodları ve kontrollerde dikkate alınacak kontrol kriterleri ve ilgili standartlar yer almaktadır.
Buna göre kaldırma ve iletme makinaları sınıfına giren çeşitli konveyörler ve bantlı iletme makinalarının kontrolünde, ilgili standartlarda başka bir kriter öngörülmemişse, beyan edilen yükün en az 1,25 katını kaldırması, bu yükü güvenli bir şekilde askıda tutabilmesi ve uygun fren sistemlerine sahip olması esas alınmaktadır.
İlgili standartlarda önemli tehlikelerden kaynaklanan riskleri ortadan kaldırmak veya bu risklerin etkilerini düşürmek amacı ile alınacak uygun teknik önlemler yer almaktadır. Eğer uygulanacak herhangi bir standart yoksa, bu durumda üretici firmanın belirlediği kontrol kriterleri ve elbette yürürlükteki yasal düzenlemeler esas alınmalıdır.
