Sapan Mapa; gemilerde ve teknelerde güvertesinin veya küpeşteye çakılmış, tepesinde palanga takmaya yarayan bir halka ve civataya sapan, mapa denir. Mapaların farklı çeşit ve modelleri bulunmaktadır. Sapan ve Mapalar için birer örnek çıkarttık.
Hareketli kaldırma mapa: 360 derece dönebilen ve 90 yada 180 derece dönebilen fırdöndülü mapalar bulunmaktadır. Kaldıracağınız yük’e göre şekil alan bu rulmanlı mapalar çok güçlüdürler. Sapan Mapa periyodik kontrol yapılan malzemelerdir. Çoklu kaldırma pozisyonları için yapılan mapaların hareket eden halkası ve civatası bulunmaktadır.
Kazalar, hem kaldırma ve iletme işinde kullanılan makinanın kendine, hem taşınan yüke, hem de çevreye zarar vermektedir. Bu ise bir yandan işletmede işin durmasına, bir yandan da maliyet, zaman ve itibar kayıplarına neden olmaktadır. Çoğu zaman da çalışanların yaralanmasına veya ölmesine yol açmaktadır. Bu yüzden iş sağlığı ve güvenliği konusu gittikçe daha önemli bir hal almıştır.
Kaldırma araçları herhangi bir yükü, bulunduğu bir noktadan kaldıran, yer değiştiren ve başka bir noktaya indiren ve istifleyen araçlardır. Mapalar da bu amaçla kullanılan ekipmanlar arasındadır. Sonuçta ağır bir yükü kaldırmakta ve indirmektedir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereğince, mapaların da yetkili kişiler tarafından yılda en az bir kere kontrol ve muayene edilmesi gerekmektedir. Mapalar bir kaldırma aksesuarı olarak kabul edilmektedir. Bir kaldırma makinasına monte değildir. Yükün tutulmasına imkan veren, makine ile yük arasına veya yükün kendi üzerine yerleştirilen bir ekipmandır. Mapaların taşıma gücü, manuel kullanılanlarda yükün en az üç katına, mekanik olarak kullanılanlarda dört katına ve tehlikeli yükler için kullanılanlarda ise beş katına eşit olmak zorundadır.
