TSE Uygunluk Belgesi Nedir?
Uygunluk belgesi, hakkında Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından yayınlanan bir standart bulunan herhangi bir konuda, işletmelerin üretim yaptığı mal ve hizmetlerin ilgili standarda uygunluğunu belirten belgeye verilen isimdir. Uygunluk Belgesi’ni alan işletmeler, belgelendirme kuruluşu ile aralarında imzalanan sözleşmeye dayanılarak ürettikleri mal ve hizmetlere TSE markasını koyabilmektedir. Bu şekilde yapılan uygunluk belgelendirme çalışmaları sonrası işletmeler uygunluk belgesi almakta ve ürünleri üzerinde TSE markasını kullanmaktadır. TSE Uygunluk Belgesi, işletme adına düzenlenmekte ve ilgili mal ve hizmetlerin ticari markasını, cinsini, sınıfını ve çeşidini göstermektedir. Uygunluk Belgesi’nin geçerlilik süresi bir yıldır.
TSE Uygunluk Belgesi alan işletmelerin bu şekilde elde ettiği faydalar şunlardır:
- Ulusal pazarlarda işletme büyük bir avantaj elde etmektedir.
- Pazara ulaşmada kolaylık yanında rakiplerine karşı üstünlük kazanmaktadır.
- İşletme maliyetleri düşmekte ve ticarette yüksek kapasiteye çıkmaktadır.
- Tüketiciler nezdinde güven kazanmaktadır.
- Tüketicilere sunulan mal ve hizmetlerin güvenilir olduğu garanti edilmektedir.
- İşletme resmi ve özel sektör ihalelerinde avantajlı olmaktadır.
Uygunluk Belgesi’ni talep eden işletmelerin ofis ve tesislerinde öbcelikle kalite kontrol yeteneği olan ve bunun devamlılığını garanti altına alan bir sistemin uygulanıyor olması gerekmektedir. Bu durumun tespit edilmesi için belgelendirme kuruluşu tarafından yerinde denetimlerin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu denetimlerde, ilgili standardın öngördüğü ölçüm, test, analiz ve muayene çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalar sonunda işletmenin uygun bulunması durumunda Uygunluk Belgesi düzenlenmekte ve teslim edilmektedir.
Burada önemli olan nokta söz konusu Uygunluk Belgesi’nin devamlılığını sağlamaktır. Bu nedenle her yıl işletmenin belge alırken geçirdiği denetimleri yaptırması ve belgeyi yeniletmesi gerekmektedir. Bu düzenli denetimlerde, gerek duyulursa piyasada bulunan ürün örneklerinden de toplanmakta ve aynı ölçüm, test, analiz ve muayaneler gerçekleştirilmektedir. Eğer işletmenin ilgili belgelendirme koşullarından ayrılmadığına karar verilirse Uygunluk Belgesi’nin geçerliliği devam eder.
TSE Markası
Türk Standartlarına Uygunluk Belgesi olarak da ifade edilen bu belge çalışmalarında, önceleri mal ve hizmet üreten işletmelerin, kalite seviyesi yüksek ve standartlara uygun üretim yapmaları ve bunu sürdürebilmeleri hedeflenmiştir. Ancak sonradan tüketicilerin sağlığını ve mal güvenliğini sağlama açısından önemli bir görev daha üstlenmiştir.
Söz konusu Uygunluk Belgesi, ürünlerin üzerine TSE markasının konulması anlamına gelmektedir. Ürünlerin üzerine ya da ambalajı üzerine bu marka konulduğu zaman, bu ürünlerin ilgili Türk standardına uygun şekilde üretildiğini ve tüketicilere sunulduğu anlaşılmaktadır.
TSE markasının tescil ve kullanımı, Markaların Kullanılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname esaslarına tabidir. Günlük hayatta çok sık karşılaşılan örneğin bir kapı sistemi veya açılabilir pencere üzerinde yer alan TS 4600 markası, bu ürünün TS EN 14600 standardı (Yangına direnç ve/veya duman kontrol özellikleri bulunan kapı sistemleri ve açılabilir pencereler - Kurallar ve sınıflandırma) kapsamında üretildiğini ifade etmektedir. Kısaca bu standart, yaya geçişine uygun kapı sistemlerinin, sanayi tipi kapı sistemlerinin ve açılabilir pencerelerin duman sızıntı kontrolü, yangın direnci ve otomatik kapatma dayanıklılığı niteliklerini göstermek için gerekli kriterleri tanımlamaktadır.
Ancak TSE Markası kullanımında bu marka üreci firmanın ilgili standart kriterlerini karşıladığının belgelendirme kuruluşu tarafından kanıtlandığını ifade etmektedir. Yoksa Türk Standartları Enstitüsü tarafından verilen herhangi bir garantiyi kapsamamaktadır.
Türk Standartlarına Uygunluk Belgesi, çeşitli sektörlerde Türk standartlarının yaygın olarak kullanılmasında ve tüketicilerin bilinçlenmesinde çok önemli bir rol oynamaktadır. İlk uygulanmasına 1964 yılında başlanan Uygunluk Belgelendirme faaliyetleri gittikçe daha fazla talep görmeye başlamıştır ve bugün çok büyük sayıda madde ve ürünü kapsayan bir güvenlik şemsiyesi oluşturmaktadır.
Türk Standartlarına Uygunluk Belgesi verilen belgelendirme konuları şunlardır:
- Üretim yerlerinin belgelendirilmesi
- Ürünlerin belgelendirilmesi
- Hizmet yerlerinin belgelendirilmesi
- Laboratuarların belgelendirilmesi
- Karayolu ile tehlikeli atık taşıyan araçların belgelendirilmesi
TSEK Kalite Uygunluk Belgesi Nedir?
Belgelendirme kuruluşları tarafından bir de TSEK Kalite Uygunluk Belgesi ya da TSEK markası kullanma hakkı verilmektedir. Çeşitli sektörlerde üretilen bazı madde ve ürünler için herhangi bir Türk standardı yayınlanmış olmayabilir. Bu durumda bu tür ürünlerin uygunluğunun kanıtlanmasına yönelik bu uygulama geliştirilmiştir.
Ürün için herhangi bir Türk standardı yoksa ancak bu ürünü üreten işletme İmalata Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanmış ise, şu sayılan esaslar doğrultusunda işletmeye TSEK markası kullanma hakkı verilmektedir:
- Söz konusu ürünlerin, uluslararası alanda belirlenen standartlar
- Ürün nitelikleri ile benzerlik gösteren Türk standartları
- Başka ülkeler tarafından belirlenmiş ulusal standartlar
- Teknik literatür
Bu esaslar yanında ürünlerin ayrıca Türk Standartları Enstitüsü tarafından kabul edilen Kalite Faktör ve Değerleri’ne de uygun olup olmadığı göz önünde tutulmaktadır.
TSEK markası kullanma hakkı verilen işletme adına düzenlenen TSEK Uygunluk Belgesi de ilgili mal ve hizmetlerin ticari markasını, cinsini, sınıfını ve çeşidini göstermektedir. Bu belge de bir yıl süre ile geçerlidir ve her yıl denetimlerden geçerek yenilenmesi gerekmektedir.
Kısaca TSEK markası, üzerine veya ambalajı üzerine konulduğu ürünlerin Türk Standartları Enstitüsü tarafından kabul edilen Kalite Faktör ve Değerleri’ne uygun şekilde üretildiğini ve tüketicilere sunulduğunu kanıtlamaktadır.
TSEK belgesinin işletmelere sağladığı faydalar şu şekilde sıralanabilir: işletmenin maliyetlerinin düşmesi, verimliliğinin artması, piyasada rakiplerle mücadele öne çıkılması, pazara hızlı girilmesi, tüketiciler nezdinde güven yaratılması, ürünlerin güvenilir olduğunun kanıtlanması ve resmi ve özel sektör ihalelelerinde avantaj elde edilmesi.
CE İşareti Uygunluk Belgesi Nedir?
CE işareti, bir ürünün Avrupa Birliği direktiflerine uygun olduğunu kanıtlayan bir işarettir. Bu işaret ürünlerin sağlık, güvenlik, çevre ve tüketicinin korunması açısından güvenlikli olduğunu ifade etmektedir. Avrupa Birliği tarafından oluşturulan direktifler, hangi ürünün hangi temel kriterleri karşılaması ve hangi performans seviyesinde olması gerektiğini açıklamaktadır. Düşük riskli ürünlerde bunun kararını işletme kendisi vermekte ve ürün üzeirne CE işareti koymaktadır. Ancak yüksek riskli ürünlerde bunun kararını Onaylanmış Kuruluş vermektedir.
