Iso 14001,Çevre Yönetim Belgelendirilmesidir. Yani bir üretim alanında faaliyetlere devam eden; hava, toprak, su ve doğal kaynalar, bitkiler ve hayvan çeşitliliği ve insanları da içine alan ve bunların birbirleriyle ilişkilendirilmesine denir. Üretimin ilk ayağından tüketiciye ulaştırılması aşamasına kadar geçen süre zarfında etrafında bulanan etkilerine dikkat edilerek uygulanmasına yarayan sistematik bir etkileşimdir.
Iso 14001, bir kuruluşun çevresine karşı olan eforunun denetlenmesi ve ileriye yönelik adımların bir diğer anlamıyla oluşum sürecinin evrensel bir standarttıdır. Gittikçe çoğalan dünya nüfus teknolojik hızla ilerlemenin vermiş olduğu haz ve ilerlemenin sürati, insanoğlunun yaşamsal sahasındaki kısalması, ekolojik çevrenin yıkılması, yüksek ve şiddetli gürültüler, noksanlı uygulama, bilgi lugatındaki noksanlık ve ilave edilecek birden fazla çevreyi olumsuz yönde etkileyen etkenler, son zamanlarda insanların yasayış şeklini ve yaşam düzeyini tehdit eden başlıca etkenlerdir. 2000 yıllarından başlayarak son yarımdaki geçen süre neticesinde insanoğlunu açıkça rahatsız eden bir sorun halini alan çevre kirliliği ve endüstriyel gelişme günden güne kendini fazlasıyla hissettirmeye başlamıştır. İlk başlarda sadece çevre kirliliği olarak nitelendirilen ve Uluslararası bir şekil almadan ve mahalli nitelik taşıyan çevre kirliliği günden güne hızla bir şekilde artarak,mahalli özellikten sıyrılarak dünya sorunu niteliği kazanmıştır.
Yapılan bu çeşitli araştırmalar neticesinde Uluslararası Standartlar Organizasyonunda çevre tahribatın önlenmesini konusu Iso 14000 standartları toplanmıştır. Bu olumsuzlukların önüne geçilmek ve insanın çevre faktörünü verdiği zararı yok etmek yada en aza indirmek amacıyla cevre standartları eskiye nazaran daha fazla bir şekilde dillendirilmeye baslanmış ve çevreye hitaben ulusal ve Uluslararası legal tertibatlar yapılmaya konulmuştur. Bu alanda çevrenin dış faktörlerin zararından engellemesine yönelik Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO)’ kendisinin yayımlamış olduğu seriye ISO 14000 ismi verilmektedir. Bu seriler üretim endüstrilerin çevre faktörünü karşı eforlarının irdelenmesini,eksikliklerinin tamamlanmasını ve bunlar dahilinde çevre etmenleriyle ilgili bütün legal düzenlemelere uyulmasını bir koşul olarak sunmaktadır. Buna nazaran canlıların yaşam sahaları daralmakta, doğal etkenlerin çevreye vermiş olduğu etki gün geçtikçe artmakta ve yasamı ve yaşam kalitesine tehdit unsuru oluşturmaktadır.
Her geçen gün daha da küçülen dünyamızın kaynaklarının sonsuz olmadığı, ürün ve faaliyetlerin çevre etkilerinin yerel ve bölgesel kalmayıp, global olduğu artık tüm dünyada kabul edilmiştir. Bu bilinç çevresel etkilerin yasal uygulamalardan ziyade piyasa kuvvetleri ile kontrol edilmesi ihtiyacını da beraberinde getirmiştir.
Artık global pazarda var olabilmek insana verilen değer ve saygıyla ölçülmektedir. Bugünün tüketicisi beklenti ve ihtiyaçlarının en üst düzeyde karşılanmasının yanı sıra, kendisine yaşadığı çevreye ve dünyaya değer verilmesini, saygı gösterilmesini talep etmekte ve piyasada bunu sorgulamaktadır.
Bu gelişmeler işletmelerin çevre ile etkileşimlerini kontrol altında tutabilmelerini ve çevre icraat ve başarılarını sürekli iyileştirebilmelerini sağlayacak yönetim sistemlerine ihtiyaç bulunduğu gerçeğini ortaya çıkarmıştır.Avrupa birliği ile entegrasyonda da en önemli konulardan olan Çevre ; ayrıca Çevre ve Orman Bakanlığının da yaptığı denetimlerde bu standardın isteklerine paralel konuları içermektedir.
İşletmelerin çevreye verdikleri veya verebilecekleri zararların sistematik bir şekilde azaltılması ve mümkün ise ortadan kaldırılabilmesi için geliştirilen yönetim sistemine Çevre Yönetim Sistemi adı verilir.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, özünde doğal kaynak kullanımının azaltılması, toprağa, suya, havaya verilen zararların minimum düzeye indirilmesini amaçlayan, risk analizleri tabanında kurulan bir yönetim modelidir.
Ürünün, hammaddeden başlayıp nihai ürün haline getirilerek müşterilere sunulmasına kadar geçen sürecin her aşamasında çevresel faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin gerekli muayeneler ve önlemler ile kontrol altına alınarak çevreye verilen zararın en aza indirilmesini sağlayan bir istemin kurulmasını tarif eden ve Uluslararası Standartlar Organizasyonu tarafından yayınlanmış olan standartlar serisidir.
ISO 14000 bir ürün standardı değil sistem standardıdır ve ne üretildiğinden ziyade, nasıl üretildiği ile ilgilenir. Çevre performansının izlenmesi ve sürekli iyileştirilmesi temeline dayanır. Çevre faktörlerine ilişkin olarak ilgili mevzuat ve kanunlar tarafından tanımlanmış koşullara uymayı şart koşar.
TS EN ISO 14000 Serisi Standartları:
- ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi-Özellikler ve Kullanım Kılavuzu
- ISO 14004 Çevre Yönetimi - Çevre Yönetim Sistemleri- Prensipler, Sistemler ve Destekleyici Teknikler İçin Genel Kılavuz
- ISO 14020 Çevre Etiketleri ve Beyanları-Genel Prensipler
- ISO 14031 Çevre Yönetimi-Çevre Performans Değerlendirmesi-Kılavuz
- ISO 14040 Çevre Yönetimi - Hayat Boyu Değerlendirme Genel Prensipler ve Uygulamalar
- ISO 19011 Kalite ve Çevre Tetkiki İçin Kılavuz