İş makinaları, taş, toprak ve kaya gibi malzemeleri, kazmaya, yüklemeye, taşımaya ve yığmaya yarayan ve Yol inşaat makineleri ile benzeri tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve hizmetlerinde kullanılan; iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş; karayolunda insan, hayvan, yük taşımasında kullanılamayan motorlu araçlardır. Üzerinde ilave donanımlar bulunan tekerlekler, paletler ya da ayaklar üzerinde kendi gücü ile hareket edebilen veya başka bir motorlu araç tarafından çekilen makinalardır. İş makinaları, genelde oturan bir operatörün yanı sıra uzaktan kumanda ile veya yürüyen operatörle de çalıştırılabilirler.
İş makinalarının devrilme, sıkıştırma, ezme gibi bir çok riski bulunmaktadır. Bu nedenle iş makinalarında bir çok güvenlik önlemi bulunmalıdır. Örneğin çalışırken yakın çevrede insan bulunmamalıdır. Bu amaçla makina üzerindeki sesli, ışıklı uyarılar çalışır durumda olmalı, operatörün görüş alanı yeterli olmalıdır. Operatör kabini makina kumandasının güvenli şekilde yapılabileceği, operatörü atmosfer şartlarından, düşen ve fırlayan cisimlerden koruyacak özellikte olmalıdır. Hareket ve durdurma kumandaları doğru çalışmalıdır. Makina üzerindeki hidrolik sisteminin pompaları, hortumları, bağlantıları, silindirleri sağlam olmalı; aşırı basınç ve hidrolik yağın aniden boşalarak kaza oluşturmasına karşı emniyet sistemleri bulunmalıdır.
Kullanım alanlarına göre ve yaptıklarına göre iş makineleri sınıflandırılmaktadır. Örneğin yükleyicilerin bir kısmı tekerlekli bir kısmı paletlidir. Bir kısım yükleyiciler sadece yükleme işini yaparken bir kısmı hem kazma hem yükleme işini yapabilmektedir. Bir kısım greyderler tekerlekli yönlendirmeli olurken, bir kısmı mafsallı yönlendirmelidir. Bir kısmı ise kar püskürtmelidir.
İş makinaları karayolunda insan, hayvan ve yük taşımada kullanılmazlar, esas olarak inşaat sektöründe, sanayide, tarımda ve bayındırlık işlerinde kullanılmaktadır. Belli başlı iş makinaları şunlardır: kazı makineleri (ekskavatörler), yükleyiciler, kazıcı ve yükleyiciler, dozerler, çekici dozerler, greyderler, damperli kamyonlar, skreyperler, beton transmikserleri. Bunlar yanında sanayide kullanılan iş makineleri de bulunmaktadır. Örneğin, forkliftler, kompresörler, jeneratörler, istif makineleri ve temizlik makineleri gibi.
Söz konusu iş makinalarını kullanabilmek için eğitimli ve ehliyetli olmak gerekmektedir. Karayolları Trafik Kanunu’na göre, forklift, yükleyici, greyder, dozer, vinç, damperli kamyonlar ve benzeri iş makinelerinin sürücüleri, Milli Eğitim Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü veya Makine Mühendisleri Odaları tarafından düzenlenen bir sertifika almak zorundadır. Aynı zamanda tarım sektöründe kullanılan biçerdöver ve benzeri iş makinelerinin sürücüleri, Milli Eğitim Bakanlığı ve Tarım Bakanlığı tarafından düzenlenen bir sertifika almak zorundadır.
Söz konusu iş makinalarının güvenli kullanılabilmesi için de kontrol ve muayenelerinin öngürülen sürelerde ve yöntemlerle yapılması gerekmektedir.
Karayolunda kullanılmadığından dolayı karayolu trafik muayenesi kapsamında yer almayan iş makinelerinin iş güvenliği açısından periyodik olarak kontrol edilmeleri iş kazalarının önlenmesinde önemli rol oynamaktadır.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayınlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, işyerlerinde kullanılan iş ekipmanlarının sağlık ve güvenlik yönünden taşıması gereken asgari koşulları düzenlemektedir. 2009/104/EC sayılı Avrupa Birliği direktifi paralelinde hazırlanan söz konusu yönetmeliğin Bakım, Onarım ve Periyodik Kontroller İle İlgili Hususlar başlıklı ekinde (Ek 3) ayrıntılar yer almaktadır.
TURCERT olarak aşağıdaki periyodik kontrollerinin tamamının hizmetini verilmekteyiz:
- Çekici periyodik kontrol ve muayenesi
- Çekici dozer periyodik kontrol ve muayenesi
- Skreyper periyodik kontrol ve muayenesi
- Greyder periyodik kontrol ve muayenesi
- Yükleyici periyodik kontrol ve muayenesi
- Kazıcı yükleyici periyodik kontrol ve muayenesi
- Fore kazık periyodik kontrol ve muayenesi
- Ekskavatör periyodik kontrol ve muayenesi
- Damperli kamyon periyodik kontrol ve muayenesi
- Sondaj makinası periyodik kontrol ve muayenesi
- Silindir periyodik kontrol ve muayenesi
- Kompresör periyodik kontrol ve muayenesi
- Jeneratör periyodik kontrol ve muayenesi
Teknik Muayene tümü Makina ve Elektrik Mühendislerinden oluşan muayene personeli ekibi ile yönetmeliğin şartlarını karşılayarak çalışmalarına devam etmektedir. Bağımsız ve tarafsız muayene personelimiz işletmelere üçüncü göz olarak bakmakta ve deneyimleri ile ekipmanınızın durumunu ilgili standartlara göre belgelendirme ve raporlandırma işlemi gerçekleştirmekteyiz.
